1 Nekk Yeɛqub aqeddac n Sidi Ṛebbi akk-d Sidna Ɛisa Lmasiḥ, sslam-iw i tnac leɛṛac n wegdud n Sidi Ṛebbi yenwezzaɛen di ddunit meṛṛa ! Ay atmaten, feṛḥet m'ara țɛeddayent fell-awen teswiɛin ujeṛṛeb, axaṭer teẓram belli ajeṛṛeb n liman nwen yețțawi-d ṣṣbeṛ. Meɛna ilaq ṣṣbeṛ-nwen a kkun issiweḍ aț-țxedmem lecɣal yelhan iwakken aț-țilim d wid yennekmalen, aț-țǧehdem ur kkun-yețxaṣṣa ula d acemma. Ma yella yiwen deg-wen ixuṣṣ di lefhama, a ț-yessuter i Sidi Ṛebbi i d-yețțaken i yemdanen meṛṛa mbla cceḥḥa d ulummu, a s-ț-id-yefk. Lameɛna Ilaq a ț-yessuter s liman mbla ccekk ; axaṭer win yețcukkun icuba ɣer lemwaji n lebḥeṛ i greffed yesrusu waḍu. Amdan am wagi ɣas ur iṭṭamaɛ ara di Sidi Ṛebbi a s-d-yefk kra, axaṭer d amdan ur nesɛi ara yiwen n ṛṛay, lecɣal-is ur seḥḥan ara. Lameɛna igellil ilaq ad ifṛeḥ imi i t-irfed Sidi Ṛebbi ; ma d ameṛkanti ad ifṛeḥ imi t-id-issers Sidi Ṛebbi axaṭer ad ifnu akken ifennu ujeǧǧig n lexla. M'ara d-yali yiṭij s leḥmu-ines yesseṛɣayen, imɣi ad iqqaṛ, ajeǧǧig-is ad iɣli, ccbaḥa-ines a s-tṛuḥ. Akka ara tedṛu d umeṛkanti , ad iṛuḥ a d-yeǧǧ deffir-es wayen akk yesɛa. D aseɛdi wemdan i gteṭṭfen deg ujeṛṛeb ur iɣelli ara ; axaṭer m'ara iɛeddi seg ujeṛṛeb, a s-d-tețțunefk tɛeṣṣabt n tudert i gewɛed Sidi Ṛebbi i wid i t-iḥemmlen. M'ara tețwaɣuṛṛem, ɣuṛ-wat aț-ținim : d Ṛebbi i ɣ-iɣuṛṛen axaṭer Ṛebbi ur yezmir ara a t-iɣuṛṛ wemcum yerna Nețța s yiman-is ur yețɣuṛṛu ula yiwen. Lameɛna yal yiwen deg-nneɣ yețɛedday deg ujeṛṛeb axaṭer d ccehwat n tnefsit-nneɣ i ɣ-ițɣuṛṛun. Lebɣi n tnefsit yețțawi-d ddnub, ddnub mi gețwaxdem, yețțawi-d lmut. Ay atmaten-iw eɛzizen ur ɣellṭet ara deg wayagi : kra n tikci yelhan tețțas-ed seg igenwan, s ɣuṛ baba Ṛebbi i d-ixelqen tafat n igenwan, win akken ur nețbeddil, ur nețɣab am yiṭij iwakken a d-yeǧǧ ṭṭlam. Yehwa-yas a ɣ-d-yefk tudert s wawal-is n tideț, iwakken a nili d imezwura deg wayen akk i d-yexleq. Ay atmaten-iw eɛzizen, teẓram belli yal yiwen deg-wen ilaq ad yesmeḥsis, ur ilaq ara ad ireffu neɣ ad yețḥawal ameslay ; axaṭer amdan ireffun ur ixeddem ara ayen yellan d lḥeqq ɣer Sidi Ṛebbi. Daymi i glaq aț-țḍeggṛem seg ulawen-nwen ayen akk ur nzeddig ara, d wayen yellan d cceṛ deg-wen ; meɛna qeblet s wannuz awal i geẓẓan deg-wen i gzemren ad isellek lerwaḥ nwen. Mačči d asmeḥses kan n wawal n Sidi Ṛebbi i ɣer tella, lameɛna sbeggnet-ț-id di lecɣal-nwen ; neɣ m'ulac ț-țikellax kan i tețkellixem iman-nwen. Axaṭer win yesmeḥsisen i wawal n Sidi Ṛebbi ur t-yexdim ara, icuba ɣer wemdan yețwalin udem-is di lemri akken yella. Mi gwala iman-is, iṛuḥ, yețțu imiren kan amek akken i gella. Ma d win yețmeyyizen akken ilaq ccariɛa iṣeḥḥan, ccariɛa i d yețțaken tilelli, iteṭṭfen deg-s mačči s usmeḥses kan ad yuɣal a ț-yețțu, meɛna ixeddem ayen i d-tenna, wagi ad yili d aseɛdi di lecɣal-is meṛṛa. Ma yella win iḥesben iman-is yetbeɛ abrid n Sidi Ṛebbi yili ur yețțaṭṭaf ara iles-is, yesseɣlaḍ deg iman-is, abrid-agi i gewwi ur iṣeḥḥa ara. Atan webrid iṣeḥḥan yellan ț-țideț zdat Sidi Ṛebbi baba-tneɣ : d m'ara terzum ɣef igujilen ț-țuǧǧal m'ara ilin di lmeḥna, d uḥader n yiman-nwen ɣef wayen n diri ara d-yekken si ddunit. 2 Ay atmaten, ur xeddmet ara lxilaf ger watmaten, d ayen ur nlaq ara ad yili ɣer wid yețțamnen s Ssid-nneɣ ameqqran, Ɛisa Lmasiḥ. Yezmer lḥal a d-kecmen ɣer tejmaɛt-nwen sin yemdanen, yiwen d ameṛkanti yelsa llebsa ifazen yeqqen taxatemt n ddheb, wayeḍ d igellil llebsa-ines tcerreg ; ma yella tuzzlem ɣer umeṛkanti-nni yelsan llebsa ifazen tefkam-as lqima tennam-as : eyya-d aț-țeqqimeḍ dagi, d amkan n lɛali ; ma d igellil-nni tennam-as : kečč bedd kan dagi neɣ qqim-ed dagi ɣer iḍaṛṛen-nneɣ. Ma yella akka, atan txeddmem lxilaf wway gar-awen, eɛni mačči d lbaṭel i d itekken seg yir ixemmimen-nwen ? Ay atmaten-iw eɛzizen, ḥesset-ed : Sidi Ṛebbi yextaṛ igellilen n ddunit agi iwakken a ten-yerr d imeṛkantiyen di liman, yerna ad weṛten tagelda i gweɛɛed i wid akk i t-iḥemmlen. Ma d kunwi tḥeqṛem igellil ! Tqudṛem imeṛkantiyen, wid i kkun yeṭṭalamen i kkun-yeẓẓuɣuṛen ɣer yexxamen n ccṛeɛ. D nutni daɣen i greggmen isem eɛzizen s wayes i tneddhem ɣer Sidi Ṛebbi. Ma yella txeddmem ayen i d-tenna ccariɛa n Sidi Ṛebbi : ?emmel wiyaḍ am yiman-ik, d ayen yelhan i txedmem. Meɛna ma yella txeddmem lxilaf ger yemdanen, tdenbem yerna ccariɛa n Sidi Ṛebbi teḥkem fell-awen axaṭer tɛuṣam-ț. Ma yella win i gteddun deg webrid n ccariɛa, ixulef ulamma d yiwen si lumuṛat-is, ihi yerẓa akk lumuṛat n ccariɛa. Win i d-yennan : Ur zennu ara, yenna-d daɣen : Ur tneqqeḍ ara tamgeṛṭ. Ihi ma yella ur tezniḍ ara meɛna tenɣiḍ tamgerṭ, atan teṛẓiḍ ccariɛa n Sidi Ṛebbi. Ilaq aț-țeẓrem belli Sidi Ṛebbi a kkun-iḥaseb s ccariɛa-ines yețțaken tilelli ɣef kra n wayen i tețmeslayem d wayen i txeddmem ; Sidi Ṛebbi ur yețḥunnu ara ɣef win ur nețḥunnu ɣef wiyaḍ meɛna win yețḥunnun ɣef wiyaḍ, ur yețțagad ara ass n lḥisab. Ay atmaten, d acu n lfayda ara yesɛu wemdan ma yenna-d umneɣ s Ṛebbi, m'ur t-id-isbeggen ara s lecɣal-is ? Eɛni liman am wagi a t-isellek ? Yezmer lḥal ad yili yiwen seg watmaten neɣ si tyessetmatin xuṣṣen di llebsa, lluẓen ur sɛin ara ayen ara ččen ; ma yella yiwen deg-wen yenna-yasen kan : « qqimet di lehna, sseḥmut teččem aț-țeṛwum » yili nețța ur sen-yefki ara ayen ḥwaǧen, d acu n lfayda yellan deg imeslayen-agi ? Liman ɣer Ṛebbi akka i gella : ma yella ur t-id-sbeggnen ara lecɣal nwen, liman-agi yemmut Meɛna ma yenna walebɛaḍ : kečč tesɛiḍ liman ma d nekk xeddmeɣ lecɣal ; nekk a s-rreɣ i wagi : sken-iyi-d liman-inek mbla lecɣal, nekk a k-ed ssekneɣ liman-iw s lecɣal-iw yelhan. Tumneḍ belli yiwen n Ṛebbi kan i gellan ? d ayen yelhan ; ula d ccwaṭen umnen yis yerna țergigin seg-s. Teggumam aț-țfehmem ay imdanen ! Ilaq aț-țeẓrem belli liman mbla lecɣal n lɛali, ur infiɛ ara. Mmektit-ed Ibṛahim baba-tneɣ yețwaḥesben d aḥeqqi ɣef ddemma n lecɣal-is m'akken i d-iddem mmi-s Isḥaq a t-yezlu d asfel i Sidi Ṛebbi. Twalam belli liman-is d lecɣal is ddukklen, s lecɣal-is i gennekmal liman-is. Akka i gedṛa wayen d-nnant tira iqedsen fell-as : Ibṛahim yesɛa liman di Ṛebbi, daymi yenneḥsab d aḥeqqi ; yețțusemma d aḥbib n Ṛebbi. Twalam ihi ! Amdan yețban-ed d aḥeqqi zdat Sidi Ṛebbi s lecɣal yelhan mačči kan s liman-is. Ula d Raḥab yellan d yir tameṭṭut, tețwaḥseb ț-țaḥeqqit zdat Sidi Ṛebbi ɣef ddemma n ccɣel-nni n lɛali i texdem asm'akken i tesṭerḥeb s yemceggɛen n at Isṛail mi sen-temla abrid nniḍen ara yawin iwakken ad ṛuḥen. Lǧețța ur nesɛi ara Ṛṛuḥ, temmut, akken daɣen, liman ur nesɛi ara lecɣal yelhan yemmut. 3 Ay atmaten-iw, ur țnadit ara aț-țuɣalem meṛṛa d wid yesselmaden, axaṭer teẓram belli d nukni s wid yesselmaden, ara yețțuḥasben akteṛ n wiyaḍ, axaṭer nɣelleḍ meṛṛa, yal yiwen deg-nneɣ amek i gɣelleḍ. Win ur nɣelleḍ ara deg umeslay-is d amdan ikemlen, ula d lǧețța-s yezmer ad iḥkem deg-s. Ma yella nerra aleggam deg yimi n uɛewdiw iwakken a ɣ-yaɣ awal, lǧețța-ines meṛṛa txeddem akken nebɣa. Walit daɣen lbabuṛ, ɣas d ameqqran, yețsuḍu deg-s waḍu iǧehden, meɛna s yiwen ujeggu d ameẓyan, lqebṭan-ines issedduy-it ɣer wanda yebɣa. Akken daɣen ula d iles ; ɣas mecṭuḥ deg yiman-is, yețzuxxu s lecɣal imeqqranen. Walit times tamecṭuḥt i gzemren aț-țesseṛɣ tiẓgi tameqqrant. Iles daɣen ț-țimes, d bab n lbaṭel, yesɛa amkan di lǧețța-nneɣ yerna yessamas akk taṛwiḥt-nneɣ, yesseṛɣay akk tudert-nneɣ s tmes n ǧahennama i seg d-yuɣ aẓar. Amdan yezmer ad iḥeṛṛeb yal ṣṣenf n lewḥuc : ama d wid iteddun ɣef ṛebɛa iḍaṛṛen, ama d ifṛax, ama d izerman ama d lewḥuc n lebḥeṛ yerna ț-țideț iɣleb-iten meṛṛa. Ma d iles, ulac amdan i gzemren a t-yeɣleb. Yeččuṛ d ssem ineqqen ; d lehlak ur nesɛi ddwa. Yis i nḥemmed Sidi Ṛebbi baba tneɣ, yis daɣen i nenneɛɛel imdanen i d-ixleq Sidi Ṛebbi ɣer ccbiha-s. Seg yimi-agi i d-țeffɣent ddeɛwat n lxiṛ d nneɛlat. Ay atmaten-iw, ur ilaq ara ad yili wakka. Eɛni yezmer yiwen n lɛinseṛ a d-yefk aman ḥlawen akk-d wid ṛẓagen ? Ay atmaten-iw, ulac taneqleț ara d-yefken azemmur, neɣ tara ara d-yefken tibexsisin, lɛinseṛ meṛṛiɣen ur yezmir ara a d-yefk aman yelhan. Ma yella yiwen deg-wen yefhem yetɛeqqel, ilaq a t-id-isbeggen s tikli-ines yelhan akk-d lecɣal i gxeddem s tmusni d wannuz. Meɛna ma yella ul-nwen yeččuṛ ț-țismin tirẓaganin yerna tebɣam a d-tekkem sennig wiyaḍ ; ur xeddmet ara ccan i yiman-nwen, ur skiddibet ara, ur nekkṛet ara tideț. Lefhama am tagi ur d-tekki ara s ɣuṛ Ṛebbi meɛna d lefhama n ddunit akk-d yemdanen, tekka-d daɣen s ɣuṛ Cciṭan. Axaṭer anda llant tismin d wemḥizwer, yella ussexṛeb d mkul ccɣel n diri yellan. Lefhama n bab igenwan uqbel kullec teṣfa, ț-țamhennit, ț-țuṛẓint, teččuṛ d leḥnana akk-d lecɣal yelhan, ur tesɛi timrurit ur tesɛi sin wudmawen. Imawlan n lehna țeẓẓun s lehna ayen i d-issemɣayen ayen yellan d lḥeqq ɣer Sidi Ṛebbi. 4 Seg uxemmem i tețxemmimem ɣef yiman-nwen kan i d-itekk umennuɣ akk-d imenɣi gar-awen. Tețmennim aṭas leḥwayeǧ lameɛna ur tezmirem ara tent-tesɛum ; tneqqem, tețțasmem ur d-tețțawim ayen tebɣam ; tețnaɣem yerna tețțemyenɣam, ur kkun-id-ițțaweḍ ara wayen tebɣam axaṭer ur tessuturem ara ɣer Sidi Ṛebbi. M'ara tessutrem kra ur a wen-d- țunefk ara, axaṭer ur tessutrem ara akken ilaq, tessutrem kan wayen yellan d nnfeɛ-nwen. Ay at leɛṛuṛ ! Ur teẓrim ara belli win iḥemmlen ddunit yekṛeh Sidi Ṛebbi ? Ihi, win iḥemmlen ddunit-agi d aɛdaw n Sidi Ṛebbi. Tɣilem ayen akken yuran di tira iqedsen ur yesɛi ara lqima : belli Sidi Ṛebbi iḥemmel Ṛṛuḥ iqedsen i d-iceggeɛ ad izdeɣ deg-wen armi yețțasem seg win ara iṭṭfen amkan-is ? Lameɛna Sidi Ṛebbi yețțak-ed ṛṛeḥma tameqqrant, akken yura di tira iqedsen : S idi Ṛebbi ur iqebbel ara wid yessemɣaṛen iman-nsen meɛna yețțak-ed ṛṛeḥma-s i wid yessanazen iman-nsen. Ihi ḍuɛet Sidi Ṛebbi, ur țaǧǧat ara Cciṭan a kkun-yeɣleb dɣa ad yerwel fell-awen. Qeṛṛbet ɣer Sidi Ṛebbi, nețța a d-iqeṛṛeb ɣuṛ-wen. Ssizdeget ifassen-nwen ay imednuben, ṣṣfut ulawen-nwen, ay at sin udmawen. Walit lɣelṭat-nwen, meǧdet, ilaq taḍsa-nwen aț-țuɣal d imeṭṭi, lfeṛḥ nwen ad yuɣal d leḥzen. Anzet i Sidi Ṛebbi, nețța a kkun yerfed. Ay atmaten, ur kkatet ara wa deg wa, win ara yewten di gma-s neɣ iḥuseb-it, yewwet-ed di ccariɛa yerna iḥuseb-iț. Ihi ma yella tewtem di ccariɛa, ur tellim ara seg wid ixeddmen wayen i d-tenna, meɛna seg wid yekkaten deg-s. Kečč yețḥasaben gma-k d acu i tḥesbeḍ iman-ik ? D Sidi Ṛebbi kan i gețḥasaben i d-yefkan ccariɛa, d nețța kan i gețselliken i gețțaǧan i lmut. Slet-ed tura kunwi i geqqaṛen : ass-a neɣ azekka a nṛuḥ ɣer temdint ihina, a neqqim aseggas, a netjaṛ iwakken a d-nerbeh idrimen ! Kunwi ur neẓri ara d acu ara wen-yedṛun azekka ! Kunwi yecban tagut i d-ițalin tɣelli ! Meɛna ilaq aț-țeqqaṛem : ma yebɣa Sidi Ṛebbi, a nɛic am akka, ma yebɣa daɣen, a nexdem aya neɣ aya. Meɛna kunwi tesɛam ixemmimen n zzux deg ulawen-nwen. Kra yellan d zzux am wagi diri-t. Ma yella win yessnen ad ixdem ayen yelhan ur t-yexdim ara, yedneb. 5 Slet-ed tura ula d kunwi ay imeṛkantiyen : meǧdet ɣef ddemma n txeṣṣarin ara d-yeɣlin fell-awen ! Cci-nwen yerka, llebsa-nwen tečča-ț tumeṭ ! Ddheb d lfeṭṭa-nwen ṣeddeḍen ; d ṣḍiḍ-nsen ara icehden fell-awen, ara kkun-iččen am tmes. Tjemmɛem cci deg ussan-agi ineggura n ddunit ! Teččam lḥeqq n wid imegren igran-nwen, slet-asen i wigi ițcetkin ɣef lbaṭel-nwen, Sidi Ṛebbi Bab n tezmert yesla-d i leɛyaḍ-nsen. Ddunit-nwen tesɛeddam-ț di lxiṛ, txedmem ayen akk mennan wulawen nwen ; tṛebbam tassemt i wass aneggaru. Tḥekmem, tenɣam iḥeqqiyen yerna ur kkun-xuṣmen ara. Ay atmaten, ṣebṛet ihi alamma d asm' ara d-yuɣal Ssid-nneɣ. Walit amek i gețṛaǧu ufellaḥ lɣella n wakal-is, iṣebbeṛ alamma yewwet-ed ugeffur n lexṛif ț-țefsut. Ula d kunwi ṣebṛet, sǧehdet iman nwen, axaṭer tuɣalin n Ssid-nneɣ teqṛeb-ed. Ur țemcetkayet ara wway gar-awen iwakken ur kkun-ițḥasab ara Sidi Ṛebbi ; axaṭer Bab n lḥisab, ibedd-ed ɣer tewwurt ! Ay atmaten-iw, mmektit-ed lenbiya i d-iceggeɛ Sidi Ṛebbi tecbum-d ṣṣbeṛ akk-d liman i sɛan di teswiɛin n leɛtab. Ihi amarezg n wid yeṭṭfen ur fcilen ara. Teslam ayen i d-qqaṛen ɣef ṣṣbeṛ n Sidna Yub, yerna twalam daɣen d acu i geqsed Sidi Ṛebbi a s-t-id-yefk, axaṭer Sidi Ṛebbi yeččuṛ d leḥnana akk-d ṛṛeḥma. Ay atmaten-iw, ur țgallat s igenni, ur țgallat s lqaɛa neɣ s wayen nniḍen, meɛna init kan ih neɣ ala, iwakken ur kkun-ițḥasab ara Sidi Ṛebbi. Ma yella yenneɛtab yiwen deg-wen, ad yedɛu ɣer Sidi Ṛebbi. Ma yella win yellan di lfeṛḥ, ad yeḥmed Sidi Ṛebbi s ccnawi. Ma yella yiwen deg-wen yehlek, ad issiwel i imeqqranen n tejmaɛt, ad dɛun ɣer Ṛebbi fell-as, ad dehnen aqeṛṛuy-is s zzit s yisem n Sidi Ṛebbi ; ma yella dɛan ɣer Sidi Ṛebbi s liman, țeklen fell-as, amuḍin-nni ad yețțusellek ; Sidi Ṛebbi a t-yesseḥlu yerna a s-isemmeḥ ddnubat-is. ?emqiṛit ddnubat-nwen wway gar-awen, wa ad yedɛu i wa s lxiṛ ɣer Sidi Ṛebbi iwakken aț-țeḥlum. Ddeɛwat n win yellan d aḥeqqi zdat Sidi Ṛebbi, sɛant tazmert tameqqrant. Nnbi Ilyas yella d argaz am nukni : meɛna mi gessuter ɣer Sidi Ṛebbi s wul-is iwakken ur d-tɣelli ara lehwa, ur d-teɣli ara tlata iseggasen d sețța waguren Yessuter daɣen a d-teɣli lehwa dɣa teɣli-d, lqaɛa tefka-d leṛẓaq-is. Ay atmaten-iw, ma yella yiwen deg-wen iɛṛeq-as webrid n Sidi Ṛebbi, yerra-t-id wayeḍ ɣer webrid, ilaq aț-țeẓrem belli win ara d-yerren yiwen umednub ɣer webrid, isellek-it-id si lmut yerna aṭas si ddnubat-is ara yețțusemḥen.