daśa-gītikā-pāda @praṇipatya %ekam anekam kam satyām devatām param brahma/ āryabhaṭas %trīṇi @gadati gaṇitam kāla-kriyām golam// varga-akṣarāṇi varge avarge avarga-akṣarāṇi kāt $ṅmau $yas/ #kha-%dvi-%navake svarās %nava varge avarge %nava antya-varge vā// yuga-ravi-bha-gaṇās $khyughṛ śaśi $cayagiyiṅuśuchlṛ ku $ṅiśibuṇḷṣkhṛ prāk/ śani $ḍhuṅvighva guru $khricyubha kuja $bhadlijhnukhṛ bhṛgu-budha-saurās// candra-ucca $rjuṣkhidha budha $suguśithṛna bhṛgu $jaṣabikhuchṛ śeṣa arkās/ $buphinaca pāta-vilomās budha-ahni aja-arka-udayāt ca laṅkāyām// ka-ahas manavas $ḍha manu-yugās $śkha gatās te ca manu-yugās $chnā ca/ kalpa-ādes yuga-#pādās $ga ca guru-divasāt ca bhāratāt pūrvam// śaśi-rāśayas $ṭha cakram te aṃśa-kalā-yojanāni $yavaña-guṇās/ prāṇena @eti kalām bham kha-yuga-aṃśe graha-javas bha-$va-aṃśe arkas// nṛ-$ṣi yojanam $ñilā bhū-vyāsas arka-indvor $ghriñā $giṇa $ka meros/ bhṛgu-guru-budha-śani-bhaumās śaśi-$ṅa-$ña-$ṇa-$na-$ma-aṃśakās sama-arka-samās// $bha-apakramas graha-aṃśās śaśi-vikṣepas apamaṇḍalāt $jha-%ardham/ śani-guru-kuja $kha-$ka-$ga-%ardham bhṛgu-budha $kha $sca-aṅgulas $gha-hastas $nā// budha-bhṛgu-kuja-guru-śani $na-$va-$rā-$ṣa-$ha @gatvā aṃśakān %prathama-pātās/ savitur amīṣām ca tathā $dvā-$ñakhi-$sā-$hdā-$hlya-$khicya manda-uccam// $jha-%ardhāni manda-vṛttam śaśinas $cha $ga-$cha-$gha-$ḍha-$cha-$jha yathā uktebhyas/ $jhā-$gḍa-$glā-$rdha-$dḍa tathā śani-guru-kuja-bhṛgu-budha-ucca-śīghrebhyas// mandāt $ṅa-$kha-$da-$ja-$ḍā vakriṇām %dvitīye pade %caturthe ca/ $jā-$ṇa-$kla-$chla-$jhna uccāt śīghrāt $giyiṅaśa ku-vāyu-kakṣyā-antyā// $makhi $bhaki $phakhi $dhakhi $ṇakhi $ñakhi $ṅakhi $hasjha $skaki $kiṣga $śghaki $kighva/ $ghlaki $kigra $hakya $dhaki $kica $sga $jhaśa $ṅva $kla $pta $pha $cha kalā-%ardha-jyās// %daśa-gītika-sūtram idam bhū-graha-caritam bha-pañjare @jñātvā/ graha-bha-gaṇa-paribhramaṇam sas @yāti @bhittvā param brahma// gaṇita-pāda brahma-ku-śaśi-budha-bhṛgu-ravi-kuja-guru-koṇa-bha-gaṇān @namas-kṛtya/ āryabhaṭas tu iha @nigadati kusuma-pure abhyarcitam jñānam// %ekam %daśa ca %śatam ca %sahasram %ayuta-%niyute tathā %prayutam/ %koṭi-%arbudam ca %vṛndam sthānāt sthānam %daśa-guṇam @syāt// vargas sama-%catur-aśras phalam ca sadṛśa-%dvayasya saṃvargas/ sadṛśa-%traya-saṃvargas ghanas tathā %dvādaśa-aśris @syāt// bhāgam @haret avargān nityam %dvi-guṇena varga-mūlena/ vargāt varge śuddhe labdham sthāna-antare mūlam// aghanāt @bhajet %dvitīyāt %tri-guṇena ghanasya mūla-vargeṇa/ vargas %tri-pūrva-guṇitas śodhyas %prathamāt ghanas ca ghanāt// %tri-bhujasya phala-śarīram sama-#dala-koṭī-bhujā-%ardha-saṃvargas/ ūrdhva-bhujā-tad-saṃvarga-%ardham sas ghanas %ṣaṣ-aśris iti// sama-pariṇāhasya-%ardham viṣkambha-%ardha-hatam eva vṛtta-phalam/ tad-nija-mūlena hatam ghana-gola-phalam niravaśeṣam// āyāma-guṇe pārśve tad-yoga-hṛte sva-pāta-lekhe/ vistara-yoga-%ardha-guṇe jñeyam kṣetra-phalam āyāme// sarveṣām kṣetrāṇām @prasādhya pārśve phalam tad-abhyāsas/ paridhes %ṣaṣ-bhāga-jyā viṣkambha-%ardhena sā tulyā// %catur-adhikam %śatam %aṣṭa-guṇam %dvāṣaṣṭis tathā %sahasrāṇām/ %ayuta-%dvaya-viṣkambhasya āsannas vṛtta-pariṇāhas// sama-vṛtta-paridhi-pādam @chindyāt %tri-bhujāt %catur-bhujāt ca eva/ sama-cāpa-jyā-%ardhāni tu viṣkambha-%ardhe yathā iṣṭāni// %prathamāt cāpa-jyā-%ardhāt yair ūnam khaṇḍitam %dvitīya-%ardham/ tad-%prathama-jyā-%ardha-aṃśais tais tais ūnāni śeṣāṇi// vṛttam bhrameṇa sādhyam ca %catur-bhujam ca karṇābhyām/ sādhyā jalena sama-bhūs adhas-ūrdhvam lambakena eva// śaṅkos pramāṇa-vargam chāyā-vargeṇa saṃyutam @kṛtvā/ yat tasya varga-mūlam viṣkambha-%ardham sva-vṛttasya// śaṅku-guṇam śaṅku-bhujā-vivaram śaṅku-bhujayor viśeṣa-hṛtam/ yat labdham sā chāyā jñeyā śaṅkos sva-mūlāt hi// chāyā-guṇitam chāyā-agra-vivaram ūnena bhājitam koṭī/ śaṅku-guṇā koṭī sā chāyā-bhaktā bhujā @bhavati// yas ca eva bhujā-vargas koṭī-vargas ca karṇa-vargas sas/ vṛtte śara-saṃvargas %ardha-jyā-vargas sas khalu dhanuṣos// grāsa-ūne %dve vṛtte grāsa-guṇe @bhājayet pṛthaktvena/ grāsa-ūna-yoga-labdhau saṃpāta-śarau paraspara-tas// iṣṭam vi-%ekam dalitam sa-pūrvam uttara-guṇam sa-mukham madhyam/ iṣṭa-guṇitam iṣṭa-dhanam tu atha vā ādi-antam pada-%ardha-hatam// gacchas %aṣṭa-uttara-guṇitāt %dvi-guṇa-ādi-uttara-viśeṣa-varga-yutāt/ mūlam %dvi-guṇa-ādi-ūnam sva-uttara-bhajitam sa-#rūpa-ardham// %eka-uttara-ādi-upacites gacca-ādi-%eka-uttara-%tri-saṃvargas/ %ṣaṣ-bhaktas sas citi-ghanas sa-%eka-pada-ghanas vi-mūlas vā// sa-%eka-sa-gaccha-padānām kramāt %tri-saṃvargitasya %ṣaṣṭhas aṃśas/ varga-citi-ghanas sas @bhavet citi-vargas ghana-citi-ghanas ca// samparkasya hi vargāt @viśodhayet eva varga-samparkam/ yat tasya @bhavati %ardham @vidyāt guṇa-kāra-saṃvargam// %dvi-kṛti-guṇāt saṃvargāt %dvi-antara-vargeṇa saṃyutāt mūlam/ antara-yuktam hīnam tad-guṇa-kāra-%dvayam dalitam// mūla-phalam sa-phalam kāla-mūla-guṇam %ardha-mūla-kṛti-yuktam/ tad-mūlam mūla-%ardha-ūnam kāla-hṛtam sva-mūla-phalam// trairāśika-phala-rāśim tam atha icchā-rāśinā hatam @kṛtvā/ labdham pramāṇa-bhajitam tasmāt icchā-phalam idam @syāt// chedās paraspara-hatās @bhavanti guṇa-kāra-bhāga-hārāṇām/ cheda-guṇam sa-chedam parasparam tat savarṇatvam// guṇa-kārās bhāga-harās bhāga-harās te @bhavanti guṇa-kārās/ yas kṣepas sas apacayas apacayas kṣepas ca viparīte// rāśi-ūnam rāśi-ūnam gaccha-dhanam piṇḍitam pṛthaktvena/ vi-%ekena padena hṛtam sarva-dhanam tat @bhavati evam// gulikā-antareṇa @vibhajet %dvayos puruṣayos tu rūpaka-viśeṣam/ labdham gulikā-mūlyam yadi artha-kṛtam @bhavati tulyam// bhakte viloma-vivare gati-yogena anuloma-vivare %dvau/ gati-antareṇa labdhau %dvi-yoga-kālau atīta-aiṣyau// adhika-agra-bhāga-hāram @chindyāt ūna-agra-bhāga-hāreṇa/ śeṣa-paraspara-bhaktam mati-guṇam agra-antare kṣiptam// adhas-upari-guṇitam antya-yuj-ūna-agra-cheda-bhājite śeṣam/ adhika-agra-cheda-guṇam %dvi-cheda-agram adhika-agra-yutam// kāla-kriyā-pāda varṣam %dvādaśa-māsās %triṃśat-divasas @bhavet sas māsas tu/ %ṣaṣṭis nāḍyas divasas %ṣaṣṭis ca vināḍikā nāḍī// guru-akṣarāṇi %ṣaṣṭis vināḍikā ārkṣī %ṣaṭ eva vā prāṇās/ evam kāla-vibhāgas kṣetra-vibhāgas tathā bha-gaṇāt// bha-gaṇās %dvayos %dvayos ye viśeṣa-śeṣās yuge %dvi-yogās te/ ravi-śaśi-nakṣatra-gaṇās sammiśrās ca vyatīpātās// sva-ucca-bha-gaṇās sva-bha-gaṇais viśeṣitās sva-ucca-nīca-parivartās/ guru-bha-gaṇās rāśi-guṇās aśvayuja-ādyās guror abdās// ravi-bha-gaṇās ravi-abdās ravi-śaśi-yogās @bhavanti śaśi-māsās/ ravi-bhū-yogās divasās bha-āvartās ca api nākṣatrās// adhimāsakās yuge te ravi-māsebhyas adhikās tu ye cāndrās/ śaśi-divasās vijñeyās bhū-divasa-ūnās tithi-pralayās// ravi-varṣam mānuṣyam tat api triṃśat-guṇam @bhavati pitryam/ pitryam %dvādaśa-guṇitam divyam varṣam vinirdiṣṭam// divyam varṣa-%sahasram graha-sāmānyam yugam %dvi-5ṣaṭka-guṇam/ %aṣṭa-uttaram %sahasram brāhmas divasas graha-yugānām// utsarpiṇī yuga-%ardham paścāt apasarpiṇī yuga-%ardham ca/ madhye yugasya suṣamā ādau ante duṣṣamā indu-uccāt// %ṣaṣṭi-abdānām %ṣaṣṭis yadā vyatītās trayas ca yuga-pādās/ %tri-adhikā %viṃśatis abdās tadā iha mama janmanas atītās// yuga-varṣa-māsa-divasās samam pravṛttās tu caitra-śukla-ādes/ kālas ayam anādi-antas graha-bhais @anumīyate kṣetre// %ṣaṣṭyā sūrya-abdānām @prapūrayanti grahās bha-pariṇāham/ divyena nabhas-paridhim samam bhramantas sva-kakṣyāsu// maṇḍalam alpam adhastāt kālena alpena @pūrayati candras/ upariṣṭāt sarveṣām mahat ca mahatā śanaiścārī// alpe hi maṇḍale alpā mahati mahāntas ca rāśayas jñeyās/ aṃśās kalās tathā evam vibhāga-tulyās sva-kakṣyāsu// bhānām adhas śanaiścara-suraguru-bhauma-arka-śukra-budha-candrās/ eṣām adhas ca bhūmis medhī-bhūtā kha-madhya-sthā// %sapta ete horā-īśās śanaiścara-ādyās yathā-kramam śīghrās/ śīghra-kramāt %caturthās @bhavanti sūrya-udayāt dinapās// kakṣyā-pratimaṇḍala-gās @bhramanti sarve grahās sva-cāreṇa/ manda-uccāt anulomam pratilomam ca eva śīghra-uccāt// kakṣyā-maṇḍala-tulyam svam svam pratimaṇḍalam @bhavati eṣām/ pratimaṇḍalasya madhyam ghana-bhū-madhyāt atikrāntam// pratimaṇḍala-bhū-vivaram vyāsa-%ardham sva-ucca-nīca-vṛttasya/ vṛtta-paridhau grahās te madhyama-cārāt @bhramanti evam// yas śīghra-gatis sva-uccāt pratiloma-gatis sva-vṛtta-kakṣyāyām/ anuloma-gatis vṛtte manda-gatis yas grahas @bhavati// anuloma-gāni mandāt śīghrāt pratiloma-gāni vṛttāni/ kakṣyā-maṇḍala-lagna-sva-vṛtta-madhye grahas madhyas// kṣaya-dhana-dhana-kṣayās @syur manda-uccāt vyatyayena śīghra-uccāt/ śani-guru-kujeṣu mandāt %ardham ṛṇam dhanam @bhavati pūrve// manda-uccāt śīghra-uccāt %ardham ṛṇam dhanam graheṣu mandeṣu/ manda-uccāt sphuṭa-madhyās śīghra-uccāt ca sphuṭās jñeyās// śīghra-uccāt %ardha-ūnam kartavyam ṛṇam dhanam sva-manda-ucce/ sphuṭa-madhyau tu bhṛgu-budhau siddhāt mandāt sphuṭau @bhavatas// bhū-tārā-graha-vivaram vyāsa-%ardha-hṛtas sva-karṇa-saṃvargas/ kakṣyāyām graha-vegas yas @bhavati sas manda-nīca-ucce// gola-pāda meṣa-ādes kanyā-antam samam udac-apamaṇḍala-%ardham apayātam/ taulya-ādes mīna-antam śeṣa-%ardham dakṣiṇena eva// tārā-graha-indu-pātās @bhramanti ajasram apamaṇḍale arkas ca/ arkāt ca maṇḍala-%ardhe @bhramati hi tasmin kṣiti-chāyā// apamaṇḍalasya candras pātāt @yāti uttareṇa dakṣiṇa-tas/ kuja-guru-koṇās ca evam śīghra-uccena api budha-śukrau// candras aṃśais %dvādaśabhis avikṣiptas arka-antara-sthitas dṛśyas/ %navabhis bhṛgus bhṛgos tais %dvi-adhikais %dvi-adhikais yathā ślakṣṇās// bhū-graha-bhānām gola-%ardhāni sva-chāyayā vi-varṇāni/ %ardhāni yathā-sāram sūrya-abhimukhāni @dīpyante// vṛtta-bha-pañjara-madhye kakṣyā-pariveṣṭitas kha-madhya-gatas/ mṛd-jala-śikhi-vāyu-mayas bhū-golas sarvatas vṛttas// yad-vat kadamba-puṣpa-granthis pracitas samantatas kusumais/ tad-vat hi sarva-sattvais jala-jais sthala-jais ca bhū-golas// brahma-divasena bhūmes upariṣṭāt yojanam @bhavati vṛddhis/ dina-tulyayā %eka-rātryā mṛd-upacitāyā @bhavati hānis// anuloma-gatis nau-sthas @paśyati acalam viloma-gam yad-vat/ acalāni bhāni tad-vat sama-paścima-gāni laṅkāyām// udaya-astamaya-nimittam nityam pravaheṇa vāyunā kṣiptas/ laṅkā-sama-paścima-gas bha-pañjaras sa-grahas @bhramati// merus yojana-mātras prabhā-karas hima-vatā parikṣiptas/ nandana-vanasya madhye ratna-mayas sarva-tas vṛttas// svar-merū sthala-madhye narakas baḍavā-mukham ca jala-madhye/ amara-marās @manyante parasparam adhas-sthitās niyatam// udayas yas laṅkāyām sas astamayas savitur eva siddha-pure/ madhya-ahnas yama-koṭyām romaka-viṣaye %ardha-rātras @syāt// sthala-jala-madhyāt laṅkā bhū-kakṣyāyās @bhavet %catur-bhāge/ ujjayinī laṅkāyās tad-%catur-aṃśe sama-uttaratas// bhū-vyāsa-%ardhena ūnam dṛśyam deśāt samāt bha-gola-%ardham/ %ardham bhūmi-channam bhū-vyāsa-%ardha-adhikam ca eva// devās @paśyanti bha-gola-%ardham udac-meru-saṃsthitās savyam/ %ardham tu apasavya-gatam dakṣiṇa-baḍavā-mukhe pretās// ravi-varṣa-%ardham devās @paśyanti uditam ravim tathā pretās/ śaśi-māsa-%ardham pitaras śaśi-gās ku-dina-%ardham iha manu-jās// pūrva-aparam adhas-ūrdhvam maṇḍalam atha dakṣiṇa-uttaram ca eva/ kṣiti-jam sama-pārśva-stham bhānām yatra udaya-astamayau// pūrva-apara-diś-lagnam kṣiti-jāt akṣa-agrayos ca lagnam yat/ unmaṇḍalam @bhavet tat kṣaya-vṛddhī yatra divasa-niśos// pūrva-apara-diś-rekhā adhas ca ūrdhvā dakṣiṇa-uttara-sthā ca/ etāsām sampātas draṣṭā yasmin @bhavet deśe// ūrdhvam adhastāt draṣṭur jñeyam dṛś-maṇḍalam graha-abhimukham/ dṛś-kṣepa-maṇḍalam api prāc-lagnam @syāt %tri-rāśi-ūnam// kāṣṭha-mayam sama-vṛttam samantatas sama-gurum laghum golam/ pārata-taila-jalais tam @bhramayet sva-dhiyā ca kāla-samam// dṛś-gola-%ardha-kapāle jyā-%ardhena @vikalpayet bha-gola-%ardham/ viṣuvat-jīvā-akṣa-bhujā tasyās tu avalambaks koṭis// iṣṭa-apakrama-vargam vyāsa-%ardha-kṛtes @viśodhya yat mūlam/ viṣuvat-udac-dakṣiṇatas tat ahorātra-%ardha-viṣkambhas// iṣṭa-jyā-guṇitam ahorātra-vyāsa-%ardham eva kāṣṭha-antyam/ sva-ahorātra-%ardha-hṛtam phalam ajāt laṅkā-udaya-prāc-jyās// iṣṭa-apakrama-guṇitām akṣa-jyām lambakena @hṛtvā yā/ sva-ahorātre kṣiti-jā kṣaya-vṛddhi-jyā dina-niśos sā// @udayati hi cakra-pādas cara-#dala-hīnena divasa-#pādena/ %prathamas antyas ca atha anyau tad-sahitena krama-utkramaśas// sva-ahorātra-iṣṭa-jyā kṣiti-jāt avalambaka-āhatām @kṛtvā/ viṣkambha-%ardha-vibhakte dinasya gata-śeṣsayos śaṅkus// viṣuvat-jīvā-guṇitas sva-iṣṭas śaṅkus sva-lambakena hṛtas/ astamaya-udaya-sūtrāt dakṣiṇatas sūrya-śaṅku-agram// parama-apakrama-jīvām iṣṭa-jyā-%ardha-āhatām tatas @vibhajet/ jyā lambakena labdhā arka-agrā pūrva-apare kṣiti-je// sā viṣuvat-jyā-ūnā ced viṣuvat-udac-lambakena saṅguṇitā/ viṣuvat-jyayā vibhaktā labdhas pūrva-apare śaṅkus// kṣiti-jāt unnata-bhāgānām yā jyā sā paras @bhavet śaṅkus/ madhyāt nata-bhāga-jyā chāyā śaṅkos tu tasya eva// madhya-jyā-udaya-jīvā-saṃvarge vyāsa-#dala-hṛte yat @syāt/ tad-madhya-jyā-kṛtyos viśeṣa-mūlam sva-dṛś-kṣepas/ dṛś-dṛś-kṣepa-kṛti-viśeṣitasya mūlam sva-dṛś-gatis ku-vaśāt/ kṣiti-je svā dṛś-chāyā bhū-vyāsa-%ardham nabhas-madhyāt// vikṣepa-guṇa-akṣa-jyā lambaka-bhaktā @bhavet ṛṇam udac-sthe/ udaye dhanam astamaye dakṣiṇa-ge dhanam ṛṇam candre// vikṣepa-apakrama-guṇam utkramaṇam vistara-%ardha-kṛti-bhaktam/ udac-ṛṇa-dhanam udac-ayane dakṣiṇa-ge dhanam ṛṇam yāmye// candras jalam arkas agnis mṛd-bhū-chāyā api yā tamas tat hi/ @chādayati śaśī sūryam śaśinam mahatī ca bhū-chāyā// sphuṭa-śaśi-māsa-ante arkam pāta-āsannas yadā @praviśati indus/ bhū-chāyām pakṣa-ante tadā adhika-ūnam grahaṇa-madhyam// bhū-ravi-vivaram @vibhajet bhū-guṇitam tu ravi-bhū-viśeṣeṇa/ bhū-chāyā-dīrghatvam labdham bhū-gola-viṣkambhāt// chāyā-agra-candra-vivaram bhū-viṣkambheṇa tat samabhyastam/ bhū-chāyayā vibhaktam @vidyāt tamasas sva-viṣkambham// tad-śaśi-samparka-%ardha-kṛtes śaśi-vikṣepa-vargitam śodhyam/ sthiti-%ardham asya mūlam jñeyam candra-arka-dina-bhogāt// candra-vyāsa-%ardha-ūnasya vargitam yat tamas-maya-%ardhasya/ vikṣepa-kṛti-vihīnam tasmāt mūlam vimarda-%ardham// tamasas viṣkambha-%ardham śaśi-viṣkambha-%ardha-varjitam @apohya/ vikṣepāt yat śeṣam na @gṛhyate tat śaśāṅkasya// vikṣepa-varga-sahitāt sthiti-madhyāt iṣṭa-varjitāt mūlam/ samparka-%ardhāt śodhyam śeṣas tātkālikas grāsas// madhya-ahna-utkrama-guṇitas akṣas dakṣiṇatas %ardha-vistara-hṛtas dik/ sthiti-%ardhāt ca arka-indvos %tri-rāśi-sahita-ayanāt sparśe// pragrahaṇa-ante dhūmras khaṇḍa-grahaṇe śaśī @bhavati kṛṣṇas/ sarva-grāse kapilas sa-kṛṣṇa-tāmras tamas-madhye// sūrya-indu-paridhi-yoge arka-%aṣṭama-bhāgas @bhavati anādeśyas/ bhānos bhāsvara-bhāvāt su-accha-tanutvāt ca śaśi-paridhes// kṣiti-ravi-yogāt dina-kṛt ravi-indu-yogāt @prasādhayet ca indum/ śaśi-tārā-graha-yogāt tathā eva tārā-grahās sarve// sat-asat-jñāna-samudrāt samuddhṛtam brahmaṇas prasādena/ sat-jñāna-uttama-ratnam mayā nimagnam sva-mati-nāvā// āryabhaṭīyam nāmnā pūrvam svāyambhuavam sadā nityam/ su-kṛta-āyuṣos praṇāśam @kurute pratikañcukam yas asya//